Met een Duitse gids -met oortjes- hoogtepunten van Milaan bekijken |
dag 10 – di 11 juni 2019 |
Pssst… niet verder vertellen: het is vakantie -zegt de NKC- en jullie worden “dus” om tien vóór negen bij de receptie verwacht. Pffff… “Dan gaan we met de bus en de metro naar het centrum van Milaan voor een stadswandeling. Natuurlijk verheug ik me al op de Galleria Emanuele II, de schitterende winkelpassage. De gids deelt om 10 uur de oortjes uit en dan gaan we op pad om alle hoogtepunten te bekijken.”
De wekker gaat dus om zeven uur en we zijn ‘al’ om even over half negen startklaar om het stedenschoon te gaan bekijken in de stad van de Meneghino.
Deze Meneghino is een traditioneel karakter van de Italiaanse Commedia dell’Arte, verbonden aan de stad Milaan. Als zodanig speelt het ook een grote rol in de Milanese carnavalsvieringen en in traditionele shows met marionetten.
Warme busrit met veel makke schapen
Maar: eerst nu naar de halte van bus 76 naar de ring van Milaan. Daar begint de metro op station Bisceglie. We krijgen van reisgenote Lisette keurig de tip om vanmiddag bij de retourrit na zo’n 20 minuten reistijd goed op te letten. Je ziet dan de grote oranje glijbanen van het naastgelegen Aquapark. Op dat moment kun je op de halte-stopknop drukken. Even over negen komt de bus voorrijden en die zit meteen “vol”.
Uiteraard blijkt bij de volgende haltes dat er veel -dus nog meer- makke schapen in een hok gaan. Met hulp van degenen die het dichtst bij de stempelautomaat staan, worden alle kaartjes geldig gemaakt.
Bij Bisceglie stappen we allemaal uit, blij dat de warme rit erop zit. We voeren de kaartjes in bij de poortjesautomaat en dalen af naar het metroterrein. Gelukkig is er voor een flink aantal nog een zitplaats. Na een rit van 20 minuten -met uiteraard volledig onbekende stationsnamen- zijn we bij de halte Duomo. Uitstappen: hierboven -nou ja: net ernaast- staat de Dom van Milaan.
Geen Meneghino meer te bekennen
Het is bijna 10:00u en we staan op de Via San Rafaële. Op die ene politie-auto na die langs ons scheurt-ze hebben hier zeer indringende sirenes- is het redelijk rustig op straat. Het carnaval is voorbij, dus geen Meneghino meer die proberen er de stemming in te brengen. We krijgen de oortjes in en doen eerst een ‘rondje dom’. De gids geeft uitleg over de geschiedenis van het gebouw en geeft ons alvast mee dat -voor wie nog geen kaartjes via internet kocht- de wachttijd in de loop van de dag steeds groter wordt.
Bij het Museo del Novecento -waar je kunst uit de 20e eeuw kunt bekijken- staan we even lekker uit de felle zon -die heeft al aardig wat kracht op dit tijdstip- en horen we details over de ontwikkeling van Milaan.
Dom van Milaan: groots en overweldigend
Wat bedenk je als je graag een grote kerk bouwt, maar je wilt niet dat het geld uit je eigen -Vaticaanse- zak komt? Dan roep je het jaar waarin de bouw start, uit tot Jubeljaar. Vervolgens zeg je tegen de inwoners/gelovigen: “Jullie mogen je steentje bijdragen, in geld en/of met arbeid. Zo gebeurde het dus in 1380 in Milaan.
Oorspronkelijk startte men met de bouw met bakstenen, maar in 1387 eiste hertog Gian Visconti dat er alleen marmer zou worden gebruikt. Volgens hem moest ook de bouwstijl meer van die tijd zijn: die van de internationale gotiek. De kathedraal werd in 1418 gewijd. De bouw duurde meer dan vijf eeuwen en uiteindelijk werd het een mengeling van stijlen.
De dom was pas ”af” in de tijd van Napoleon, die zich hier tot koning van Italië liet kronen. Pas in 1813 werd de gevel voltooid met gotische spitsen.
Het is mogelijk naar het dak te gaan, vanwaar je een prachtig uitzicht over de stad hebt.
Zoals bij vedel bouwwerken zie je ook hier veel symboliek: onder de hoge kruisbooggewelven vormen 52 pijlers de afscheiding tussen de vijf beuken van het schip. Dat aantal staat voor de 52 weken van het jaar. In de vloer ligt een meridiaan verzonken. Deze is door astronomen van Breria aangebracht en geeft precies op het middaguur de stand van de zon weer. Door het eerste travee schijnt dan de zonnestraal op de meridiaan. Niet dat we dit zelf kunnen bekijken, want zoals we deze hele reis ervaren: de gids moet verder: wéér een hoogtepunt.
We gaan het grote plein voor de Dom op en ik worstel me door de menigte om van een iets grotere afstand -vlak voor het standbeeld van Emauele II- een goede ‘Domfoto’ te kunnen maken.
Galleria Vittorio Emanuele II
Langzaam lopen we nu naar DE winkelpassage van Milaan: de Galleria Emauele II, waar ik natuurlijk al veel over heb gelezen. Ook nu geeft de gids aan de groep de nodige toelichting, maar zelf hou ik me nu vooral bezig met goed rondkijken en fotograferen. Als je tenslotte zelf ”in een passage geboren bent” en veel interesse hebt in de geschiedenis van dit fenomeen, kijk je er met andere ogen naar. Wat mij direct opvalt is de breedte van het ”wandelpad”. Daarop is zowel in Brussel als Den Haag -maar zeker ook in de vele Parijse varianten- duidelijk bezuinigd. Toch geeft deze passage mij -waarschijnlijk mede door de hoogte- niet echt een passage-gevoel. Het lijkt meer een straat die ’toevallig’ overdekt is. Daarmee wil ik niets tekort doen aan de overkapping, die vanzelfsprekend uniek is, zeker voor de tijd waarin deze Galleria Emanuele II is gebouwd.
Het ontwerp van deze passage is het resultaat van een wedstrijd. De gemeente wilde een nieuwe invulling van de historische wijk tussen de Dom en de Scala van Milaan. Winnaar werd een architect uit Bologna, die zijn ontwerp baseerde op de winkelpassages in Parijs.
Dansen op de ballen van de stier
Als je de passage inloopt, wordt je meteen overweldigd door de grote hoogte. De glazen koepel is liefst 47 mtr hoog en versierd met het wapen van Savoye. De lange gang meet 196 mtr en de korte dwarsgang 105. Het gebouw heeft een grondpatroon van een Grieks kruis. In eerste instantie vonden de inwoners het ontwerp maar niks. Er werd .. jaar aan gebouwd en helaas heeft de architect de spectaculaire opening niet zelf meegemaakt. Een dag daarvoor deed hij namelijk nog een laatste inspectie en stortte van een steiger omlaag. Hij leefde daarna nog wel zó lang, dat hij vernam dat de Milanezen het toch echt wel een verrijking voor de stad vonden. Met die kennis sliep hij vredig in. Inmiddels was er ook al een nieuwe bijnaam: de woonkamer ban de stad ofwel Il Salotte di Città.
Onder de koepel zijn diverse afbeeldingen te herkennen. Ai: bij eentje hebben we het verhaal gemist. Dit hebben we vooraf niet geweten: als je met je hiel drie rondjes -met de klok mee- op de ballen van de stier danst, brengt je dat onnoemelijk veel geluk.
Er zijn, om de passage ook echt ‘origineel’ in stand te houden nog diverse verplichtingen voor de huurders. Zo moet elke winkel een uithangbord hebben, met gouden letters op een zwarte ondergrond. Met al die kennis in het achterhoofd pak ik de Nikon maar weer om al dat moois vast te leggen.
Een speciale koffievariant: koffie vertraagd
Iets verderop -bij het Piazza della Scala- bekijken we de Scala van Milaan. Nou: dat valt vooral Loes erg tegen. Vooraf heb je daarvan -ik ook- een voorstelling van een prachtig groots gebouw, een beetje zoals we hebben gezien in Boedapest. Wel: deze stelt aan de buitenzijde niets voor. We weten helaas niet hoe de binnenkant er uitziet: daarvoor is geen tijd. Dan moeten we maar op zoek naar een paar foto’s….
We gaan nu linksaf een smal straatje in en komen dan terecht bij Granaio. Het terras is voor ons vrijgehouden, om er van de koffie te kunnen genieten. Wel, dat laatste woord is erg veel gezegd. Ze denken waarschijnlijk dat hier alleen kabouters op bezoek komen, als je kijkt naar de hoogte van de zittingen. In plaats van de gebruikelijke 60 centimeter, vinden ze 40 genoeg. Tip voor de reis volgend jaar: ga ergens anders zitten of laat iedereen binnen een plekje zoeken. Nu hadden we hijskranen of ‘papegaaien’ nodig om op te staan. Niet NKC-waardig. We waren al snel klaar en liepen nog even “om de hoek”, waar een salon met heerlijk ijs blijkt te zitten. Smaakt beter dan de koffie.
Een rondje door het Castello Sforzesco
De gids steekt de paraplu weer op en we mogen weer volgen. We lopen nu weer verder over de Via Silvio Pellico, waar duidelijk het Italiaanse karakter blijkt. De straat staat namelijk vol achter elkaar geparkeerde scooters in alle vormen en maten. Wie met een tweewieler de stad wil verkennen, kan een fiets huren. Deze zijn er tegenwoordig in twee uitvoeringen: zonder of met elektrische ondersteuning.
We gaan verder over de Via Dante naar het Largo Cairoli: een groot plein, omgeven door prachtige gebouwen. Vervolgens komen we uit bij de grote fontein op het Piazza Castello. Helaas: ondanks alle aanprijzingen in de reisgidsen kunnen wij er niet van genieten: er wordt onderhoud gedaan, want de grote bak staan vol kalkaanslag en lichte alg. Jammer. Daar achter staat het grote Sforzesco-kasteel, waar we het grote binnen-plein oplopen en weer uitleg krijgen. Het kasteel is te danken aan de familie Sforza. Vanaf 1450 heersten zij over Milaan, vooral in de persoon van hertog Francesco I. Dat zorgde voor een enorme bloeiperiode, onder meer zichtbaar in handel en kunst.
Hier achter ligt het Parco Sempione. Maar eerst lopen we met de groep over het grote plein en worden geïmponeerd door het massieve karakter van dit gebouw. Met de groep kijken we heel even samen in het park, maar de geplande rondleiding gaat dan weer op een andere plek verder. Wij -en met ons nog enkele stellen- besluiten op eigen houtje verder te gaan: het was weer een hele lading aan -overigens zeker nuttige- informatie.
Volop genieten in het Parco Sempione
We wandelen dus weer terug het park in. Inderdaad: prachtig. Het is bovendien onderhand tijd voor de lunch. We zoeken een bankje in de zon en genieten van onze buitenlunch.
Daarna stappen we weer op, om ons rondje door het park te vervolgen. We zien in ieder geval -weliswaar een van een beetje veraf- de Triomfboog. Niet alleen het groen maar ook de waterpartijen zijn hier heel mooi aangelegd.
We lopen nu -langs de oude atletiek-arena- terug naar het voorplein van het Sforzesco en dan door naar het centrum. Daar zoeken we het busstation weer op. Na een minuutje of toen komt de juiste bus voor ons er aan; we stappen in en gaan terig naar de camping.
’s Avonds heerlijk ontspannen en nagenieten van deze dag.